 |
| Ta czcionka całkiem adekwatnie nazywa się "Dancing Script" |
Oczywiście na tym nie koniec tego postu. Chcemy dzisiaj skupić się na polonezie - najdostojniejszym tańcu narodowym. Ogólnie o polskich tańcach narodowych można przeczytać tutaj <klik> a dzisiaj będę chciała rozwinąć trochę ten temat i skupić się wyłącznie na polonezie.
Poloneza niewątpliwie możemy określić mianem tańca dworskiego. Datować jego powstanie możemy na XVII wiek, kiedy to tańczony był na ucztach i wydarzeniach w dworach polskiej szlachty. Czas ten powinien nam się kojarzyć historycznie z okresem wojen w Rzeczpospolitej a kulturowo z tak zwaną Rzeczpospolitą Szlachecką. Polonez jako taniec korowodowy był tańczony między innymi przez króla Jana III Sobieskiego. Taniec zwykle rozpoczynały osoby na "wyższym poziomie" (król, senator, magnat) i on wraz z partnerką tworzył pierwszą parę, a za nimi następne pary ustawiały się tworząc korowód.
Chociaż taniec ten nie był szczególnie ciekawy w kontekście choreografii oraz jego figury nie pozwalały się partnerom wykazać w jakiś wyjątkowy sposób i chociaż taniec był stosunkowo wolny to jego posuwistość a zarazem dostojność sprawiała, że cieszył się on dużym powodzeniem zarówno lokalnie na terenie Rzeczypospolitej jak i w innych częściach Europy. Tutaj nasuwa się błyskawicznie kwestia nazwy. Słowo "polonez" jest polskim zapisem transkrypcji wyrazu "polonaise" co oznacza z języka francuskiego po prostu polski. Przez długi okres czasu tym określeniem lub włoskim "polacca" określano wszystkie tańce pochodzące z naszego kraju. Z czasem jednak to polonez niejako wybił się i określano właśnie go tymi wyrażeniami. Często na zapisie nutowym w miejscu zapisu tempa pisano "maestoso, alla polacca" czyli "majestatycznie, po polsku". Taniec ten zyskał znaczenie na muzycznej arenie międzynarodowej i był pisany nie tylko przez naszych rodzimych kompozytorów.
Od okresu rozbiorów polonez nabrał też nowego - narodowego wymiaru. W czasie nieistnienie polskiej państwowości i rozbicia jej pomiędzy trzech zaborców, duch patriotyzmu nabrał szczególnego znaczenia. Zbiegło to się w czasie z ogólnoeuropejskim rozwojem poczucia odrębności narodowej. Walkę o naród postawiono między innymi na filarze walki o kulturę. To właśnie w tym okresie narodziło się sporo motywów, które aktualnie utożsamiamy z narodowymi czy tradycyjnymi. Polonezy komponowane były przez wielkich kompozytorów jak np. Fryderyka Chopina czy Stanisława Moniuszkę. Wzmianki o nich pojawiały się u Wieszczów - m.in. słynny polonez z "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza. Wszystkie te działania miały na celu spoić Polaków, podnieść na duchu i zagrzać do walki o niepodległość.
 |
| "Polonez Chopina" - oczywiście nie odmówiłam sobie zdjęcia przy nim :) |
Motyw poloneza pojawia się również w sztuce malarskiej. Obraz "Polonez Chopina" pędzla Teofila Kwiatkowskiego jest mi szczególnie bliski, gdyż dotyka tematu Wielkiej Emigracji - mojej zmory na olimpiadzie historycznej w liceum. Jak już wspomniałam dotyka on aspektu kultywowania polskiej kultury poza ziemiami polskimi z powodu klęski powstania listopadowego. Przedstawia on pochód rycerzy w tym tańcu. To też jest istotny wątek. Polonez ze swoim dostojeństwem przypomina o rycerskich postawach i utwierdzać miał w patriotycznym duchu.
 |
| Ilustracja Jana Marcina Szancera |
Kroki poloneza ciężko jest opisać w formie tekstowej dlatego nie skupię się na tym. Warto jedynie wspomnieć, że chociaż prawie każdemu w Polsce wydaje się, że potrafi tańczyć ten taniec "bo przecież tylko się chodzi i robi "dyg" na raz" to jednak sprawa nie jest wcale taka oczywista i warto nauczyć się poprawnie tego kroku zapominając o tym "studniówkowym". Dzielę się swoim zdaniem w tym aspekcie chociaż zdaję sobie sprawę, że jest to raczej nie możliwe, aby nauczyć wszystkich ;)
Kończąc temat patriotycznego tańca, chcę wspomnieć o warsztatach, które prowadziłam w tym roku w styczniu i lutym. Były one przeznaczone dla instruktorek i instruktorów oraz wędrowniczek i wędrowników Okręgu Wielkopolskiego Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. Nasze warsztaty były zwieńczeniem obchodów 104 rocznicy zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Chcieliśmy skupić się jednocześnie na narodowym aspekcie i regionalnym. Z grupą 15 osób, z których większość nie miała dużej styczności z tańcem udało nam się ułożyć choreografię do poloneza Feliksa Dzierżanowskiego oraz do krótkiego wielkopolskiego tańca z okolic Jarocina.
Piszę, to aby powiedzieć, że (parafrazując Jonasza Koftę): "Tańczyć każdy może" i tego życzę z okazji tegorocznego Międzynarodowego Dnia Tańca.
Zosia
PS:. Życzę też oczywiście ciekawej majówki. Jak ktoś nie ma pomysłu jak ją spędzić to polecam zerknąć w link: https://youtu.be/ZuPBvOjVJaM
Z.
Bibliografia:
Tańce Polskie. Polonez, Krakowiak. pod redakcją Klaudii Carlos-Machej (Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina):
Mieczysława Dębska - Trębacz, Taniec jako medium narodowości w polskiej kulturze muzycznej
Tomasz Nowak, Źródło badań nad polonezem od XVI do XIX wieku
Andrzej T. Nowak, Wzorce tańca narodowego w kulturze polskiej.
https://www.historiaposzukaj.pl/wiedza,obrazy,1921,obraz_bal_w_htel_lambert_w_paryzu_polonez_chopina_teofila_kwiatkowskiego_z_muzeum_narodowego_w_poznaniu.html
https://www.gov.pl/web/kultura/miedzynarodowy-dzien-tanca--swieto-tancerzy-i-milosnikow-sztuki-tanca
Źródła fotografii:
https://static.epodreczniki.pl/editor/storage/resource/RvfL5LzGjM0Mp/interactive/U0xC7XQVoUNmsHZKd7mObYu4gy1rQXgp.jpeg
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Chopin_polonaise_Op._53.jpg/600px-Chopin_polonaise_Op._53.jpg
https://i.pinimg.com/736x/1c/09/d3/1c09d30d6af92f5bc2f85fba284b257e.jpg
Zdjęcia własne
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz