"Polak, Węgier, dwa bratanki,
I do szabli i do szklanki"
"Lengyel, magyar – két jó barát,
együtt harcol, s issza borát"
Tym przysłowiem, chciałabym zacząć wpis dotyczący lalek w węgierskich strojach ludowych, jakie znajdują się w naszej kolekcji. Myślę, że lokalizować Węgier nie muszę - państwo w Europie środkowo-wschodniej, jego stolicą jest Budapeszt czyli połączone dwa miasta leżące po obu stronach najdłuższej Europejskiej rzeki czyli Dunaju.
Chociaż otoczone z wielu stron narodami słowiańskimi, język Węgierski nie należy do tej grupy. Jest on zupełnie inny niż języki słowiańskie czy np. germańskie w sąsiadującej przecież Austrii. Język ten klasyfikowany jest jako ugrofiński i z europejskich języków najbardziej można go porównywać z językiem fińskim, mimo iż te państwa są dosyć oddalone od siebie.
Folklor Węgier jest bardzo różnorodny co jest konsekwencją zaszłości historycznych, różnic etnicznych oraz religijnych. Brak typowych państw narodowych w historii spowodował, że różne grupy narodowe mieszały się ze sobą i przejmowały nawzajem swoje zwyczaje, tradycje, a także elementy ubioru. Oglądając ilustracje i zdjęcia strojów węgierskich możemy zauważyć takie, które przypominają nam polski folklor, znajdziemy też takie kojarzące się z południowymi Słowianami ale także takie nawiązujące do tureckiego kręgu kulturowego.
Najbardziej znanym węgierskim tańcem, a przy tym narodowym tańcem jest Czardasz. Pochodzi on z okolic Siedmiogrodu. Jest on tańcem o metrze dwudzielnym - 2/4 i składa się z dwóch części. Pierwsza - wolna nazywa się lassan, a druga - szybsza - friss. Jest to dynamiczny taniec, którym możemy usłyszeć liczne przyspieszenia, zmiany dynamiczne (czyli głośno-cicho), oraz synkopy.
W naszej kolekcji znajdują się dwie lalki. Pierwszą dostaliśmy od naszych przyjaciół z Węgier, drugą przywieźliśmy sami z wakacji, jakie u nich spędziliśmy. Pierwszy strój - dunajski składa się z białej spódnicy i białej koszuli, oraz kolorowych dodatków - zielonego, zdobionego gorsetu, czy sznurówki oraz czerwonej zapaski z charakterystyczną falbanką. Do tego zwykle noszono czerwone, wysokie sznurowane trzewiki. O drugim stroju można powiedzieć mniej. Charakterystyczna jest jednak nakrycie głowy, które przypomina wełniany czepiec. Strój drugiej lalki bardziej przypomina mi turecki krąg kulturowy.
Poniżej tłumaczenie tego postu na język angielski dla naszych węgierskich przyjaciół.
Legyen szép napod! - Miłego dnia!
Zosia
"Polak, Węgier, dwa bratanki,
I do szabli i do szklanki"
"Lengyel, magyar – két jó barát,
együtt harcol, s issza borát"
This is introduction to writing about dolls in folk custumes from Hungary which are in our collection. I think that I don't have to tell where Hungary is - a country in Central Europe. Capital city names Budapest and this is a composition of two cities from both sides of Dunay which is the biggest river in Europe.
Although, country is surrounded by slavic nations, the hungarian language doesn't belong to this group. It is totally different from slavic or german languages and it belong to Finno-Ugric phylum. We are able to copare it to finn language however these coutries are far away by themselves.
Hungarian folklor is really varietty. It is a consequence of history and ethnic and religious differences. Absence of national states cause that nations and ethic grup mixed and exchange habits, traditions and also clothes. When we look at pictures with hungarian folk-costumes, some of them are similar to polish ones, some to soud-slavic and some of them are connected to turckey culture.
The most known and additionally national hungarian dance names Csárdás. It origin from Transylvania (Erdély). It is in common time (2/4) and consist of two parts. First - slow one - names lessan; second - faster one - friss. It is dynamic dance with plenty of accelerations, changings in dynamics (lauther, quiter) and sincops.
In our collection there are two dolls. First one - Dunay's costusme we got from our hungarian friedns, second one we bought in their own when we spent holidays in Hungary. First costumes consist of white shirt and skirt and colorful additions - green corset and red apron. In this clothes, girls wore red shoes. I don't know so much about second costume, but there is really charateristic woolen-hat. In my opinion this costume is more connected with truckey culture.
The quote in introduction is connected with every year feast. On 23th of March there is a Polish and Hungarian Friend's Day. In addition in Poland, espessially in Poznań there is a Piroska - the folk group which dance and sing items from Hungary. My folk-group had a possibility to perform with Piroska during this Friend's day and it was an amazin experience. In my opinion hungarian dances are very interesting and I could try because my dance teacher is a friend of teacher of Piroska so we were able to take part in hungarian dance workshop.
Legyen szép napod! - Have a nice day!
Zosia
Bibliografia/Sources:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Polak,_W%C4%99gier,_dwa_bratanki,_i_do_szabli,_i_do_szklanki
https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_w%C4%99gierski
Barbara Bazielich - "Kolory Europy" Odzież i Stroje Ludowe
Źródła fotografii/Sources of pictures:
https://scontent.fpoz3-1.fna.fbcdn.net/v/t1.18169-9/1511446_519887574791782_236592446_n.png?_nc_cat=105&ccb=1-3&_nc_sid=09cbfe&_nc_ohc=JdhPj7sZj6IAX9RhkNm&tn=eR4i32cy0sfSuD9L&_nc_ht=scontent.fpoz3-1.fna&oh=604c9f20f7d511cb196c7d39040c524e&oe=60E7BF96
https://scontent.fpoz3-1.fna.fbcdn.net/v/t1.6435-9/42528409_1857475384366321_6384106433213890560_n.jpg?_nc_cat=110&ccb=1-3&_nc_sid=cdbe9c&_nc_ohc=y5-TRVCFAG8AX_g_syY&tn=eR4i32cy0sfSuD9L&_nc_ht=scontent.fpoz3-1.fna&oh=1345bd7c7a4ef74637919d1766b32f10&oe=60E761B8
https://www.poznan.pl/mim/info/pictures/dzien-przyjazni-polsko-wegierskiej-w-poznaniu,pic1,1016,43518,54123,with-ratio,1_1.jpg
https://pl.maps-hungary.com/img/1200/w%C4%99gry-mapa-europy.jpg
Zdjęcia Własne
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz